Ayak terlemesi, makul ölçülerde olduğu sürece normal kabul edilir. Ancak terlemenin aşırı olması, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu durum psikolojik sorunlara, iş ve eğitim hayatında problemler yaşanmasına neden olabilir. Tıpta "plantar hiperhidroz" olarak tanımlanan aşırı ayak terlemesi rahatsızlığına işaret eder. Ayak terlemesi en fazla ayak tabanında ve parmak aralarında görülür. Bazı kişilerde ayak terlemesine el, kafa ve koltuk altı terlemesi de eşlik edebilir. Bu sorun genellikle tehlikeli olarak kabul edilmez. Ancak ayakkabıdan bile taşan terleme, ayak kokusu gibi sosyal sorunlara yol açabilir.

Ayak terlemesi, toplumda her 100 kişiden 2-3'ünü etkiler. Genellikle çocukluk döneminde başlar. Bazı kişilerde çorap giyildiğinde terleme azalır. Erkekler ve kadınlar ayak terlemesinden aynı şekilde etkilenir. Araştırmalar, vakaların %40'ında genetik geçiş olduğunu göstermiştir. Her mevsim etkili olan ve sıcak havalarda daha belirgin hale gelen ayak terlemesi, 35-40 yaşlarında azalmaya başlar ancak yaşam boyu etkisini tamamen yitirmez. Uyku sırasında terleme genellikle durur ve uyanıldığında tekrar başlar.

Ayak terlemesi, her iki ayakta aynı derecede görülen bir durum olup başka bir hastalığın belirtisi değildir. Bu kişilerde yapılan tetkiklerde herhangi bir sorun bulunmaz; hormonlarda düzensizlik yoktur. Ayaktaki ter bezleri sayı, yapı ve büyüklük olarak normaldir. Ayak terlemesinin nedeni, vücutta terlemeyi kontrol eden sempatik sistemin aşırı çalışması ve duyarlılığıdır. Sempatik sistemin fazla çalışması sonucunda ter üretimi artar. Terlemeyi stres, gerginlik ve heyecan gibi durumlar tetikleyebilir.

Ayak terlemesini önlemek oldukça zordur. Yaşla birlikte azalma gösterebilir ancak tedavi gerektirir. Bitkisel çözümler, ilaçlar ve psikoterapi gibi yöntemler yeterli olmayabilir. Ayakkabı ve çorapların sıkça değiştirilmesi geçici çözümler sunar. Terlemeyi önleyen losyonlar, kremler, sabunlar ve jeller, ayaklardaki terlemeyi azaltabilir. Bu ürünler içerdikleri alüminyum klorid sayesinde ter bezi kanallarını tıkar ve terin dışarı çıkmasını önler. Ancak terlemenin fazla olduğu durumlarda bu kanallar basınçla açılır ve ürünler etkisiz hale gelir. Ayrıca cilt tahrişi ve alerji gibi yan etkiler de görülebilir.

Ayak terlemesini önlemek için iyontoforez ve botoks tedavisi faydalı olabilir. İyontoforez tedavisi sırasında ayaklara özel bir cihazla düz elektrik akımı verilir. Bu şok etkisi ter bezlerini kontrol altına alabilir ve terlemeyi azaltabilir. Ancak bu uygulamanın haftada 2-3 kez yarım saat kadar yaşam boyu sürdürülmesi gerekir. Bu nedenle hastalar açısından bıktırıcı ve zaman alan bir tedavidir. Dikkatsizce yapıldığında ayaklarda yanmaya neden olabilir.

Botoks tedavisi sırasında ayak tabanına ve parmaklara farklı bölgelere botoks enjeksiyonu yapılır. Bu işlem ter bezlerinde geçici felç oluşturur. Özellikle ayak tabanında oluşan ıslaklık etkisini azaltmada faydalıdır. Ancak etkisi geçici olup, 3-4 ay sonra yeniden yapılması gerekir. Bu tedavinin maliyeti yüksektir ve işlem ağrılıdır. Ayrıca duyu kaybına neden olabilir.

Bu tedavilerin dışında lomber sempatik blokaj uygulanabilir. Hastanın bel bölgesinde tomografi veya ultrason yardımıyla sempatik sinire ilaç uygulanır. Bu, ter bezlerinde kalıcı veya geçici blokaja neden olabilir. Ancak kanama gibi komplikasyonlar oluşabilir. Başarı oranı düşük olduğu gibi, uygulaması da oldukça zor bir tedavidir.

Ayak terlemesi çok aşırı olduğunda, kalıcı olarak tedavi edilmesi için lomber sempatektomi ameliyatı uygulanabilir. Ayak terlemesi damlama şeklinde veya akma gibi olursa diğer tedaviler başarısız olabilir. Bu kişilerde ameliyat en iyi tedavi yöntemidir. Ameliyat %92-93 gibi oldukça başarılı sonuçlar verir. Yaklaşık 1 saat süren operasyonda etki anında ortaya çıkar. Operasyonda karın bölgesindeki göbeğin yanlarından 7-8 cm'lik kesiler yapılır. Buradan ayakları etkileyen sempatik sinirler klipslenir veya kesilir. Doğal olarak ameliyat izleri kalıcı olur ancak ayak terlemesi sorunu olanlar için bu durum mutluluk verici olarak kabul edilir.

Ayak terlemesi, sosyal ve psikolojik sorunlara yol açabilecek bir durumdur. Farklı tedavi yöntemleri mevcuttur ancak her yöntemin avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Tedavi seçiminde bireysel gereksinimler ve yaşam tarzı göz önünde bulundurulmalıdır.