Bitkilerde terleme durumu, bir diğer isimle transpirasyon olarak da anılmaktadır. Bitkilerde terlemeye yardımcı olan en temel organ yapısı yapraklardır. Bu sebepten ötürü yapraklara büyük bir görev düşmektedir. Terleme olayının baş aktörü olan yapraklarda bulunan ve stoma adı verilen yapılar sayesinde terleme olayı gerçekleşir. Stomalar, bitkilerin gaz alışverişlerinde önemli bir rol oynayan ve aralıklı yapıya sahip olan oluşumlardır. Bu yapılar, bitkilerde gözle görülmesi zor olan ve sayısız miktarda bulunan küçük noktalardan meydana gelir. Suyun stomalar aracılığıyla buhar haline gelerek dış çevreye atılması olayına bitkilerde terleme denir. Bu sebepten dolayı terleme olayında stomaların önemi büyüktür. Stomalar sayesinde bitkilerde terleme aktif bir şekilde yürütülür. Bitkilerde terlemenin meydana gelmesinde stomaların oldukça etkili olduğunu belirttik. Ancak bitkilerde terleme sadece stomalarla sınırlı değildir. Bitkilerde terlemenin birçok nedeni bulunmaktadır. Bunlardan en önemlilerini açıklayacağız. Bitkilerde Terlemeye Neden Olan Etkenler
Nem MiktarıHavada yer alan nem miktarı, bitkinin terlemesinde oldukça önemli bir husustur. Havada yer alan nem miktarının artmasıyla beraber bitkilerde terleme artar. Nem artışı, bitkinin terlemesinde önemli bir etkendir. Artan nemle birlikte bitkide yüksek derecede terlemeler meydana gelebilir. Bu durum bitki için olumlu sonuçlar yaratır. Nem oranı düşük olduğunda ise bitki terlemekte zorlanabilir. Bitkinin kendisine ait olan suyu nemin azalmasıyla birlikte kaybetmesi sonucunda terleme olayı gerçekleşmez. Bunun tam tersi durumda, yani nem oranının yüksek olması sonucunda, bitkinin içindeki suyun dışarı atılması terleme sayesinde kolay olur. Ancak hava soğuk olduğunda bu durum ters etki yaratabilir; yani hava soğuk ve nemli olduğunda bitkide terlemeye sebep olacak bir durum söz konusu olmaz. Bu nedenle, nem oranının yanı sıra sıcaklık değerinin de hesaba katılması gerekmektedir. Işık ve SıcaklıkYeterli ışık miktarının alınması, bitkinin gelişimi için oldukça önemlidir. Bitki, güneş ışınları sayesinde aldığı ışıkla fotosentez olayını gerçekleştirir. Işığın olmadığı yerde bitki ne fotosentez yapabilir ne de terleme meydana gelir. Bu sebepten dolayı bitkinin terlemesinde ışık faktörü oldukça önemlidir. Bunun yanında bitki, yeterli sıcaklık değerlerini de dış çevreden (Güneşten) almalıdır. Ancak sıcaklığın aşırı derecede yükselmesi, bitki yapısı itibariyle olumsuz etkilenmelere yol açabilir. Bu olumsuz etkilenmeyi önlemek adına bitki terleme yapar ve gövdesinde yer alan suyu dışarı atar. Bu durumun gerçekleşebilmesi için güneş ışınlarının etkisi oldukça yüksektir. Bitki, güneş sayesinde hem ışık ihtiyacını giderir hem de yeterli sıcaklığı sağlar. Bu sebepten ötürü bitkinin terlemesinde ışık ve sıcaklık büyük bir yer kaplamaktadır. Sıcaklık konusunda unutulmaması gereken bir husus da sıcaklık miktarı ile nem oranının dengesidir. Bitki bu dengeyi sağlayamadığı sürece terleme olayı daha yüksek oranda meydana gelir. Yaprak Damarı SayısıBitkinin terlemesinde en önemli organın yaprak olduğunu belirtmiştik. Bu sebepten dolayı bitkinin yaprak kısmında yer alan damar sayısının oranı da terleme olayında oldukça önemlidir. Yaprak damar sayısı arttıkça, bitkide terleme olayının meydana gelme ihtimali de artar. Bitkilerde Terlemenin Bitkiye Sağladığı Yararlar
|
.jpg "El Terlemesi Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "El Ayak Terlemesi Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Gece Uykuda Terlemek Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Ayak Terlemesi ve Kokusu Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Aşırı Terleme Belirtileri ve Tedavisi")
.jpg "Ayak Terlemesi Belirtileri ve Tedavisi")
Bitkilerde terleme olayı tam olarak nasıl gerçekleşiyor? Stomaların bu kadar önemli olmasının sebebi nedir? Nem miktarının artması bitkilerde terlemeye neden olurken, soğuk ve nemli hava neden ters etki yaratıyor? Işık ve sıcaklık faktörleri terleme üzerinde nasıl bir etkiye sahip? Yaprak damarı sayısı artıkça terleme ihtimali neden artar?
Cevap yazBitkilerde Terleme Olayı
Bitkilerde terleme, su buharının yapraklardan atmosfere geçişiyle gerçekleşir. Bu süreç, stomaların açılmasıyla başlar. Stomalar, yaprakların alt yüzeylerinde bulunan küçük gözeneklerdir ve su buharının dışarı çıkmasına, karbondioksitin içeri girmesine olanak tanır. Terleme, bitkilerin su dengesini korumasına yardımcı olur ve aynı zamanda besin maddelerinin köklerden yapraklara taşınmasını kolaylaştırır.
Stomaların Önemi
Stomalar, bitkilerin gaz alışverişini sağladığı için hayati öneme sahiptir. Karbondioksit alımını ve oksijen salımını kontrol ederken, suyun buharlaşmasıyla soğutma etkisi de yaratır. Bu sayede bitkiler, sıcak hava koşullarında bile hayatta kalabilmek için gerekli olan su dengesini korur.
Sıcaklık ve Nem İlişkisi
Nem miktarının artması, hava içinde su buharı yoğunluğunun artmasına neden olur. Bu durum, stomaların su buharını dışarı atmasını zorlaştırarak terlemenin azalmasına yol açar. Soğuk ve nemli hava koşulları ise, stomaların kapalı kalmasına neden olabilir, bu da terleme oranını azaltır çünkü bitki su kaybını en aza indirmeye çalışır.
Işık ve Sıcaklığın Etkisi
Işık ve sıcaklık, terleme üzerinde önemli etkilere sahiptir. Yüksek ışık seviyeleri ve sıcaklık, stomaların açık kalmasına ve dolayısıyla terlemenin artmasına neden olur. Bitkiler, fotosentez yapmak için daha fazla karbondioksit almalı ve bu da terlemeyi artırır. Sıcaklık artışı, suyun buharlaşma hızını da artırarak terleme oranını yükseltir.
Yaprak Damarı Sayısının Etkisi
Yaprak damarlarının sayısının artması, terleme ihtimalini artırır çünkü damarlar, suyun köklerden yapraklara taşınmasını sağlar. Daha fazla damar, suyun daha hızlı ve etkili bir şekilde taşınmasına olanak tanırken, stomaların daha fazla su buharı kaybetmesine de yardımcı olur. Bu durum, bitkinin su dengesini koruma ve besin maddelerini etkin bir şekilde kullanma yeteneğini artırır.