Bitkilerde Terleme

Bitkilerde Terleme, durumuna verilen bir diğer isim Tarnsprasyon olarak da anılmaktadır. Bitkilerde terlemeye yardımcı olan en temel organ yapısı yaprak kısımlarıdır. Bu sebepten ötürü yapraklara büyük bir görev düşmektedir.

Terleme olayının baş aktörü olan yaprak kısımlarda yer alan ve stoma adı verilen yapı sayesinde terleme olayının meydana gelmesi sağlanmış olur. Bu bahsetmiş olduğumuz stomalar bitkilerin gaz alışverişlerinde önemli görevi olan ve aralıklı yapıya sahip olan bir yapıdır. Bu yapı bitkilerde gözle görülmesi zor olan ve sayısız miktarda yer alan noktacıklardan meydana gelmektedir. Suyun stomaların etkin olması durumunda buhar haline gelerek dış çevreye atılması olayına bitkilerde terleme adı verilmektedir. Bu sebepten ötürü de terleme olayında stomalara önemli bir görev düşmektedir. Stomalar sayesinde bitkilerde terleme olayı aktif bir biçimde yürütülmesi sağlanmaktadır.

Bitkilerde terleme meydana gelmesinde stomaların oldukça etkili olduğu söyledik. Ancak bitkilerde meydana gelen terlemenin tek sebebi bu değildir. Bitkilerde terleme meydana gelmesinde birçok neden bulunmaktadır. Bunlardan en önemlilerinden birkaçını açıklayacağız.

Nem miktarı: Havada yer alan nem miktarı bitkinin terlemesinde oldukça önemli bir husustur. Havada yer alan nem miktarının artmasıyla beraber bitkilerde terleme artmaktadır. Nem artması bitkinin terlemesinde önemli bir etkendir. Artan nemle birlikte bitkide oldukça yüksek derecede terlemeler meydana gelebilir. Bu durum bitki için olumlu sonuçlar yaratmaktadır. Nem oranı düşük olması durumunda bitki terleme olayı gerçekleştirmekte zorlanabilir. Bitkinin kendisine ait olan suyunu nemin azalmasıyla birlikte kaybetmesi sonucunda terleme olayı gerçekleşmesi mümkün değildir. Bunun tam tersi durumda ise yani ne oranının oldukça yüksek bir derecede artması sonucunda bitkinin kendisinde yer alan suyunda dışarıya atılımı terleme olayı sayesinde oldukça kolay olacaktır. Ancak şu da unutulmamalıdır ki hava soğuk olması durumunda bu bahsetmiş olduğumuz durum ters etki yaratabilir yani havanın soğuk ve nemli olması durumunda bitkide terlemeye sebep olacak bir durum söz konusu olmaz. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus nem oranının yanı sıra sıcaklık değerinin de hesaba katılması gerekmektedir.

Işık ve sıcaklık: Yeterli ışık miktarının alınması bitkinin gelişimi için oldukça önemli bir husustur. Bitki güneş ışınları sayesinde almış olduğu ışık sayesinde fotosentez olayını gerçekleştirir. Işığın olmadığı yerde bitki ne fotosentez yapabilir ne de bitkide terleme olayı meydana gelmektedir. Bu sebepten ötürü bitkinin terleme yapmasında ışık etkeni oldukça önemlidir. Bunun yanı sıra bitki yeterli sıcaklık değerlerini de dış çevreden (Güneşten) alması gerekir. Ancak sıcaklığın aşırı derecede yükselmesi sonucunda bitki yapısı itibariyle olumsuz etkilenebilir. Bu olumsuz etkilenmeye maruz kalmamak adına terleme olayını gerçekleştirir. Böylelikle gövdesinde yer alan suyun dışarı atılması sağlanmış olur. Bunun gerçekleşebilmesi içinde güneş ışınlarının etkisi oldukça yüksektir. Bitki güneş sayesinde hem ışık ihtiyacını giderir ve hem de yeterli sıcaklığı güneşten sağlar. Bu sebepten ötürü bitkinin terlemesinde ışık ve sıcaklık oldukça önemli bir yer kaplamaktadır. Sıcaklık konusunda unutulmaması gereken bir husus da sıcaklık miktarı ile nem oranının dengesidir. Bitki bu dengeyi sağlayamadığı sürece terleme olayının meydana gelmesi çok daha yüksektir.

Yaprak damarı sayısı: Bitkinin terlemesinde en önemli organın yaprak olduğunu belirtmiştik. Bu sebepten ötürü de bitkinin yaprak kısmında yer alan damar sayısının oranı da terleme olayında oldukça önemli bir husustur. Çünkü yaprak damar sayısı arttıkça bitkide terleme olayının meydana gelme ihtimali de oldukça yüksektir.