Bitkilerde Terleme Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
19 Haziran 2024

Bitkilerde Terleme Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Bitkilerde terleme durumu, bir diğer isimle transpirasyon olarak da anılmaktadır. Bitkilerde terlemeye yardımcı olan en temel organ yapısı yapraklardır. Bu sebepten ötürü yapraklara büyük bir görev düşmektedir.

Terleme olayının baş aktörü olan yapraklarda bulunan ve stoma adı verilen yapılar sayesinde terleme olayı gerçekleşir. Stomalar, bitkilerin gaz alışverişlerinde önemli bir rol oynayan ve aralıklı yapıya sahip olan oluşumlardır. Bu yapılar, bitkilerde gözle görülmesi zor olan ve sayısız miktarda bulunan küçük noktalardan meydana gelir. Suyun stomalar aracılığıyla buhar haline gelerek dış çevreye atılması olayına bitkilerde terleme denir. Bu sebepten dolayı terleme olayında stomaların önemi büyüktür. Stomalar sayesinde bitkilerde terleme aktif bir şekilde yürütülür.

Bitkilerde terlemenin meydana gelmesinde stomaların oldukça etkili olduğunu belirttik. Ancak bitkilerde terleme sadece stomalarla sınırlı değildir. Bitkilerde terlemenin birçok nedeni bulunmaktadır. Bunlardan en önemlilerini açıklayacağız.

Bitkilerde Terlemeye Neden Olan Etkenler
  • Bitkinin gövde kısmı ile kökü arasındaki oran ilişkisi
  • Kütikula kalınlığının farklılık göstermesi
  • Bitki yaprağında yer alan tüy miktarının fazlalığı
  • Yaprak damarlarının oranı
  • Bitkinin dallanma miktarı
  • Bitkinin stoma ve yaprak sayısı
  • Yaprak yüzeyinin kök için uygun genişliği
  • Toprakta yer alan su miktarının derecesi
  • Rüzgâr düzeyinin uygunluğu
  • Havada yer alan nem oranının derecesi
  • Işık miktarında görülen etki
  • Havanın sıcaklığının artması ya da azalması durumu
Nem Miktarı

Havada yer alan nem miktarı, bitkinin terlemesinde oldukça önemli bir husustur. Havada yer alan nem miktarının artmasıyla beraber bitkilerde terleme artar. Nem artışı, bitkinin terlemesinde önemli bir etkendir. Artan nemle birlikte bitkide yüksek derecede terlemeler meydana gelebilir. Bu durum bitki için olumlu sonuçlar yaratır. Nem oranı düşük olduğunda ise bitki terlemekte zorlanabilir. Bitkinin kendisine ait olan suyu nemin azalmasıyla birlikte kaybetmesi sonucunda terleme olayı gerçekleşmez. Bunun tam tersi durumda, yani nem oranının yüksek olması sonucunda, bitkinin içindeki suyun dışarı atılması terleme sayesinde kolay olur. Ancak hava soğuk olduğunda bu durum ters etki yaratabilir; yani hava soğuk ve nemli olduğunda bitkide terlemeye sebep olacak bir durum söz konusu olmaz. Bu nedenle, nem oranının yanı sıra sıcaklık değerinin de hesaba katılması gerekmektedir.

Işık ve Sıcaklık

Yeterli ışık miktarının alınması, bitkinin gelişimi için oldukça önemlidir. Bitki, güneş ışınları sayesinde aldığı ışıkla fotosentez olayını gerçekleştirir. Işığın olmadığı yerde bitki ne fotosentez yapabilir ne de terleme meydana gelir. Bu sebepten dolayı bitkinin terlemesinde ışık faktörü oldukça önemlidir. Bunun yanında bitki, yeterli sıcaklık değerlerini de dış çevreden (Güneşten) almalıdır. Ancak sıcaklığın aşırı derecede yükselmesi, bitki yapısı itibariyle olumsuz etkilenmelere yol açabilir. Bu olumsuz etkilenmeyi önlemek adına bitki terleme yapar ve gövdesinde yer alan suyu dışarı atar. Bu durumun gerçekleşebilmesi için güneş ışınlarının etkisi oldukça yüksektir. Bitki, güneş sayesinde hem ışık ihtiyacını giderir hem de yeterli sıcaklığı sağlar. Bu sebepten ötürü bitkinin terlemesinde ışık ve sıcaklık büyük bir yer kaplamaktadır. Sıcaklık konusunda unutulmaması gereken bir husus da sıcaklık miktarı ile nem oranının dengesidir. Bitki bu dengeyi sağlayamadığı sürece terleme olayı daha yüksek oranda meydana gelir.

Yaprak Damarı Sayısı

Bitkinin terlemesinde en önemli organın yaprak olduğunu belirtmiştik. Bu sebepten dolayı bitkinin yaprak kısmında yer alan damar sayısının oranı da terleme olayında oldukça önemlidir. Yaprak damar sayısı arttıkça, bitkide terleme olayının meydana gelme ihtimali de artar.

Bitkilerde Terlemenin Bitkiye Sağladığı Yararlar
  • Bitkilerde terleme olayı sayesinde ısının kontrol altına alınması sağlanır.
  • Topraktan alınan minerallerin emilmesiyle birlikte toprak yapısına yeni mineraller eklenir. Bu sayede tekrar emilim yapılmasına olanak tanır.
  • Bitki gövdesinde yer alan ve metabolizma sonucu meydana gelen fazla suyun dışarı atılması da terleme olayı sonucu gerçekleşir.
  • Bitkilerde oluşabilecek aşırı ısınmaların önüne terleme yoluyla geçilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Terleme Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Terleme Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi

Bebeklerde Soğuk Terleme Belirtileri ve Tedavisi

Bebeklerde Soğuk Terleme Belirtileri ve Tedavisi

Terlemek Zayıflatır mı?

Terlemek Zayıflatır mı?

Aşırı Yüz Terlemesi Belirtileri ve Tedavisi

Aşırı Yüz Terlemesi Belirtileri ve Tedavisi

Aşırı El Terlemesi Belirtileri ve Tedavisi

Aşırı El Terlemesi Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

İshal Terleme Belirtileri ve Tedavisi

İshal Terleme Belirtileri ve Tedavisi